<
- nie stawiasz kropki po pierwszym zdaniu (po wypowiedzi bohatera)
- zdanie po myślniku (mowa o drugim myślniku od lewej), czyli opis, rozpoczynasz z małej litery i nie zależy to od długości tego, co zostało wypowiedziane,
- zdanie po myślniku kończysz kropką,
- kolejny człon wypowiedzi piszesz z wielkiej litery.
– Wypuśćmy Hedwigę – powiedział do Rona. – Może lecieć za nami.
– No tak – powiedziała.
– Jasne – rzucił krótko Harry.
– Naprawdę? – zdziwił się Neville. – Nie do wiary!
– To on [brak kropki] – [mała litera] szepnął Harry.
Tutaj po drugim myślniku używamy małej litery, gdyż są tam słowa dopowiadające, w jaki sposób wyartykułowany został uprzedni tekst, opisujące zjawiska związane z kwestią. Zwykle spotyka się słowa typu: powiedział, odpowiedział, rzekł, odrzekł, krzyknął, zawołał, mruknął, oznajmił, poinformował, zaśmiał się, rzucił, zapytał, stwierdził, oświadczył, odezwał się, wyjaśnił. Ale mogą być też takie jak: uśmiechnął, wskazał, machnął ręką, potrząsnął głową itd.
2. Kiedy zdanie wtrącone (po myślniku) nie określa sposobu wypowiedzi, a jest odrębnym zdaniem, które równie dobrze mogłoby funkcjonować samodzielnie, wtedy:
- stawiasz kropkę po pierwszym członie wypowiedzi
- piszesz to wtrącone zdanie z wielkiej litery
- a kolejny człon wypowiedzi rozpoczynasz z wielkiej
– Myślę, że lepiej będzie, kiedy nauczę was blokowania nieprzyjaznych zaklęć. – Spojrzał na Snape’a, któremu rozbłysły oczy, i szybko odwrócił wzrok. – Potrzebna będzie para ochotników...
(mógł 'spojrzeć' mówiąc i wtedy moglibyście zapisać to z małej litery, bez kropki przed myślnikiem, a więc tak, jak w punkcie 1.), ale on 'spojrzał' dopiero wtedy, gdy wypowiedział słowa 'Myślę, że lepiej będzie, kiedy nauczę was blokowania nieprzyjaznych zaklęć.'
– Zaraz sprawdzę. – Syriusz podszedł do szafy.
Przed myślnikiem kropka, a po myślniku opis z dużej litery. Dlaczego? Otóż nie precyzuje, nie opisuje słów poprzednio zamieszczonych. Nie jest to coś w stylu "powiedział cicho", "mruknął do siebie", lecz 'Syriusz podszedł do szafy'.
Tutaj po drugim myślniku nie znajduje się opis dotyczący słów cytowanych, więc zaczynamy dużą literą. Przed myślnikiem jest kropka.
3. Jednak, kiedy PRZERYWASZ ZDANIE osoby wtedy:
- nie stawiasz kropki po zdaniu wtrąconym,
- dalszy ciąg zdania osoby piszesz z małej litery
– No dobra, idziemy na górę, tylko po cichu – powiedział Fred – i czekamy,
aż mama zawoła nas na śniadanie.
– A więc – zaczął niemal łagodnie – słynny Harry Potter i jego wierny towarzysz Weasley gardzą czymś tak przyziemnym, jak pociąg, co?
– W każdym razie v mówił jakiś tęgi chłopak – powiedziałem Justynowi, żeby ukrył się w naszym Dormitorium.
Jeszcze coś innego:
– Poczekaj – powiedział cicho Lupin i wskazując różdżką na nogi Neville'a, mruknął: – Finite. – Zaklęcie przestało działać. Nogi Neville'a znieruchomiały. – Chodźmy...
Zdanie mieszane:
– Naprawdę? – Pan Weasley był wyraźnie podekscytowany. – I co, wszystko działało? To z-znaczy – dodał szybko, widząc iskry sypiące się z oczu pani Weasley – t-to bardzo brzydko, chłopcy...naprawdę bardzo nieładnie....
A teraz prosta ściągawka:
– Jestem twoją babcią – powiedział wilk.
– Jestem twoją babcią – powiedział wilk. – Jestem taka głodna!
– Jestem twoją babcią. – Wilk poprawił czepek.
– Jestem twoją babcią. Powiedz mi, wnuczko – ciągnął wilk – co masz tam w koszyczku?
– Jestem twoją babcią – uśmiechnął się słodko. ---> (uśmiechnął się, gdy to mówił)
– Jestem twoją babcią. – Uśmiechnął się słodko. ---> (uśmiech nastąpił po wypowiedzi, albo nie zależy wam, by wskazać kiedy dokładnie nastąpił 'uśmiech')
– A dlaczego masz takie duże zęby? - zdziwił się Czerwony Kapturek. ---> (to bez znaczenia, że mamy tu znak zapytania)
– Żeby cię zjeść! – wrzasnął wilk. ---> (to bez znaczenia, że mamy wykrzyknik)
– Dlaczego masz takie wielkie oczy? v wskazała na połyskujące ślepia wilka. ---> wskazała mówiąc.
– Masz dziwnie duże stopy – wskazała kudłate nogi, wystające spod kołderki i połaskotała je. ---> (jw.)
– Masz dziwnie duże stopy. – Wskazała kudłate nogi, wystające spod kołderki i połaskotała je.
– Masz dziwnie duże stopy. – Dziewczynka wskazała kudłate nogi wilka i połaskotała je.